Grootwater: oefendag technieken op de Oosterschelde
Zondag 12 augustus 2018
Aangezien deze dag omschreven werd als “oefendag voor beginners” durfde ik het wel aan om me op te geven voor een kajaktocht over de Oosterschelde. Negen deelnemers meldden zich op deze zondagochtend bij de Schelphoek met Jaap als tochtleider. Het bekende ritueel ontvouwde zich: afladen van de kajaks van de trailer en de boten laden met alles wat je zoal nodig kan hebben gedurende een tocht over groot water. Vervolgens de dresscode van het groot water volgen en wetsuit, zwemvest en winddicht jack aantrekken. Jaap gaf in een korte briefing de nodige instructies en lichtte de route van vandaag toe met een kaart van het gebied. De meeste van ons hadden een sleeplijn bij zich voor een van de oefeningen van vandaag.
Als “gevorderd beginner” was ik zonder twijfel de minst ervaren deelnemer van de groep. Na vertrek vond ik het open water behoorlijk intimiderend. Huizenhoge golven die mijn bootje tot een speelbal maakten, gefocust peddelen en afwachten tot mijn zwemvest zijn dienst ging bewijzen. De aanvankelijke nervositeit sloeg gelukkig snel om in vertrouwen en die huizenhoge golven bleken bij nader inzien de halve meter lang niet te halen. De overige peddelaars leken geen moment onder de indruk van de deining en stuurden hun kajaks kalm in westelijke richting, tegen de wind en stroming in.
Ergens halverwege de Schelphoek en de eerste pauzeplaats werd geoefend met het gebruik van sleeplijnen. In geval van nood kun je zo een collega slepen die zelf niet meer in staat is om te peddelen en bijvoorbeeld door wind en/of stroming op de klippen dreigt te lopen. Kortom, in een echte noodsituatie wil je in enkele slagen snel langszij komen, je lijn vastklikken aan de boeg van de hulpbehoevende en snel wegpeddelen naar veiliger wateren. Daar zit het grote belang van steeds weer opnieuw oefenen, want die snelheid van handelen ontbrak zeker in het begin nogal.
Allemaal leuk, dat oefenen op volle zee, maar ik was eigenlijk te druk met niet om te slaan en dan moest ik ook nog goochelen met sleeplijnen? Mijn zorg was ongegrond, zolang je je ontspanning weet te behouden krijgen die golven je niet te pakken!
Dankzij Frank landden we later aan bij een idyllisch strandje dat aanvankelijk aan het zicht onttrokken werd door het havenhoofd van het haventje van Burghsluis. Hij wist echter van het bestaan van dit strandje, zodat aanlanden op een stenige waterkant ons bespaard bleef. Samen met het onverminderd mooie weer maakte het een ideale setting voor de lunch. Inmiddels hadden we niet meer dan zes kilometer afgelegd, maar de omstandigheden weken dan ook behoorlijk af van een kalm vlakwatertochtje.
De terugweg was een heel ander verhaal, wind en stroming stuwden ons terug zonder dat we veel hoefden te doen. Net als op de heenweg bleven we net naast de vaargeul door de boeien aan bakboord te houden. Verder naar het zuiden was niet mogelijk omdat de wateren rond de Roggenplaat verboden terrein zijn. Bizar om te zien dat de ene na de andere zeilboot vanuit het oosten recht op ons af kwam, veelal buiten de vaargeul. We hielden echter de groep compact en maakten waar nodig ruimte voor de verdwaalde zeilboten.
Bij nadering van de Schelphoek draaiden we naar het noordoosten en staken we de vaargeul over voor de laatste kilometer naar ons startpunt. Nu hadden de wind helemaal vol in de rug en al surfend over de golven gleden we de haven in. Inmiddels zat ik helemaal ontspannen in m’n bootje en ging vol bravoure een beetje steunen terwijl de golven me voortstuwden. Toch jammer en niet al te best voor mijn ego om vrijwel onmiddellijk ondersteboven te gaan. Letterlijk met zicht op de haven… De voor later geplande reddingsoefeningen werden noodgedwongen iets naar voren gehaald en ik werd weer in mijn bootje geholpen. Overigens werd de reddingsoperatie veilig gesteld door een derde kajakker die ons per sleeplijn uit de buurt trok van de snel naderende oever vol basaltblokken. Zeker, we moeten nog veel oefenen, meer routine opbouwen. De redding duurde wat te lang, de sleeplijn had sneller gemoeten, allemaal waar. Maar aan de andere kant: alles kwam goed dankzij de aanwezige kennis en ervaring. Hoewel niet perfect, wordt wel duidelijk hoe essentieel deze vaardigheden zijn.
Kajak leeggepompt en naar de caissons gepeddeld. Enorme kolossen van beton en gecorrodeerd staal waar je bij laag water naar binnen kan varen. Goede oefening om door de smalle doorgangen te varen en tegelijkertijd de scherpe oesters te vermijden die massaal aan de roestige steunbalken groeien. Daarna een boegroer met de peddel gedaan: snelheid maken en je peddel aan de voorzijde van je boot onder een hoek in het water steken, gevolgd door een spectaculaire draai!
In de luwte van de caissons een andere oefening. Snelheid maken en je peddel verticaal in het water steken, direct naast je boot. Door vervolgens een kleine hoek te maken met het blad van je peddel kun je je zijwaarts verplaatsen. Jaap riep enthousiast dat ik het heel goed deed! Ik kon zijn compliment nog nét horen voor ik mezelf weer vakkundig ondersteboven positioneerde onder mijn kajak… Prima uitvoering, gebrekkige afronding.
Na de tweede pauze was het tijd voor meer reddingsoefeningen. De zeven meest onvermoeibare peddelaars keerden terug naar de caissons. Ik had inmiddels wel genoeg de rol gespeeld van drenkeling dus mocht ik eens iemand redden. Zo waren we allemaal druk bezig met redden, gered worden, de hielhaak, kiwi, wokkelen, x-reddingen, boten leeg laten laten lopen en leegpompen en gedurende al deze handelingen de nodige commando’s uitdelen aan de diverse drenkelingen. Daarna nog een beetje op je dek gaan zitten, staan in je kajak en het nodige eskimoteren.
En zo kwam een einde aan een dag vol gezelligheid, humor, genieten van een nationaal park en het aanscherpen van vaardigheden. Complimenten aan Jaap voor de superbe begeleiding. Zoals men pleegt te zeggen in Zeeland: het is een schone dag geweest.
Daniël
Voor alle foto’s klik hier
Mooi stuk met veel interessante feiten.
Zelfspot en de “droge” humor maken het extra fijn lezen.
Beste,
Ik ga vaak kayakken met mijn vriendin op binnenwater zoals moervaart, Leie rond Gent, maar vroeg me af of ik met mijn opblaakkayak ook terecht op de Oosterschelde (Wemeldinge – Yerseke – St Maartensdijk…of is dit te gevaarlijk? of toch een aanrader
Is dit een grap? De Oosterschelde is geen binnenwater. Kanovaren op de Oosterschelde doe je in een zeekajak, in een groep met getrainde kajakkers onder leiding van een ervaren tochtleider of instructeur.